خواص خاویار گرانترین ماده خوراکی جهان

مختصری در مورد خواص خاویار ؛ مروارید دریای خزر
در این مطلب به خواص خاویار اشاره خواهیم کرد، اما پیش از آن بد نیست بدانید که خاویار به تخمک های بارور نشده حاصل از تخمدان جنس ماده از ماهیان به اصطلاح خاویاری گفته می شود. به نظر برخی واژه خاویار نامی فارسی و دگرگون شده واژه «خاگ آور» (به معنی تخم آور) است. دهخدا درباره این واژه در لغت نامه چنین می نویسد: «لغت خاویار که در اکثر زبان های اروپایی- به استثنای روسی- یکی است، ظاهراً باید از ریشه ترکی یا تاتاری گرفته شده باشد.» این ماهیان خاویاری به طور کلی «استورژن» نامیده می شوند. ارزش ماهیان خاویاری علاوه بر گوشت مقوی و لذیذشان، به سبب تخم آنهاست که به مروارید سیاه مشهور شده است.

برای به دست آوردن خاویار از یک ماهی زمانی بین 6 تا 14 سال وقت نیاز است. در گذشته ماهیان خاویاری را با یک چکش پلاستیکی بیهوش می کردند و بعد خاویار آن را خارج و گوشت آن را می فروختند. بعد ها، عده ای با عمل سزارین قسمتی از تخم ها را از شکم ماهی خارج و تعدادی را برای بازآوری مجدد درون شکم ماهی باقی می گذاشتند و ماهی را به دریا باز می گرداندند. این روش را برای هر ماهی تا 6 بار انجام می دادند اما دلیل منسوخ شدن این شیوه ی صید خاویار، این است که احتمال عفونت در آنان وجود داشت و حتی اگر باعث بیماری سایر همنوعان خود نمی شدند، خاویار آن ها به شدت افت کیفیت پیدا می کرد.

سواحل جنوبی دریای خزر که جزیی از سرزمین بزرگ ایران به شمار می آید، زیستگاهی طبیعی و مناسب برای انواع ماهیان خاویاری است که آب تمیز، تغذیه ی فراوان، محیطی مناسب و ایده آل را برای پرورش و رشد این گونه ماهیان به وجود آورده است. گونه های مختلفی از این ماهیان در برخی منابع آبی نیمکره شمالی زندگی می کنند، اما دریای خزر مهمترین زیستگاه طبیعی تعدادی از این گونه ها هستند. حدود 90 درصد از خاویار طبیعی که به بازارهای جهانی عرضه می شود از دریای خزر بدست می آید. این ماهیان با داشتن ساختار غضروفی از ماقبل تاریخ تا کنون به همان صورت باقی مانده اند به گونه ای که بسیاری از زیست شناسان این ماهی را فسیل زنده می نامند. گونه بلوگا یا فیل ماهی ممکن است در محیط های طبیعی تا 100 سال یا حتی بیشتر عمر کند. بنابراین، جای تعجب نیست اگر بگوییم این گونه ماهی برای رسیدن به سن بلوغ و تخم ریزی حداقل به12 سال زمان نیاز دارد.در جهان 27 گونه ماهی “استورژن” وجود دارد که 5 نوع آن در دریای خزر یافت می شود.

در مواردی مشاهده شده است که تخم ماهیان دیگری را تحت نام خاویار به بازار عرضه می کنند و با عناوینی مانند خاویار قزل آلا، خاویار ماهی آزاد و غیره در دسترس خریداران قرار می دهند که صحیح نمی باشد زیرا همان گونه که در بالا توضیح داده شد، خاویار صرفاً به تخم گونه های تاسماهیان اطلاق می شود.

ارزش تغذیه ای و خواص درمانی خاویار
پیرامون خواص خاویار؛ باید به این نکته اشاره کرد که خاویار سرشار از ویتامین ها، املاح معدنی، پروتئین و چربی است. مصرف خاویار در پیشگیری از ابتلا به بیماری های التهاب مفاصل، دستگاه گوارش و سرطان های مختلف بسیار موثر است. این ماده غذایی غنی و پر خاصیت، سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است. بنابراین، برای درمان بیماری های افسردگی و قلبی ـ عروقی بسیار سودمند است.

خاویار سرشار از آهن است. به همین دلیل است که مصرف آن به افراد مبتلا به کم خونی ناشی از کمبود آهن توصیه می شود. ویتامین های موجود در خاویار می تواند نیروی از دست رفته فرد را در دوره نقاهت بیماری پس از جراحی های بزرگ و بیماری های عفونی به وی برگرداند. این ماده غذایی گرانبها با تقویت سیستم ایمنی بدن می تواند آثار بی هوشی ناشی از عمل جراحی را نیز رفع کند .

میزان انرژی زایی خاویار به ازای هر کیلوگرم معادل 2704 کالری برآورده شده است. سطح بالای پروتئین و اسید های آمینه ضروری خاویار می تواند برای تقویت ماهیچه ها و عضلات بسیار موثر باشد و چربی سودمند آن می تواند ناراحتی های اعصاب را التیام بخشد. بسیاری افراد خاویار را به صورت خام یا همراه تخم مرغ و آغشته به زرده میل می کنند. بعضی نیز آن را با نان و کره می خورند. خاویار انواع گوناگونی دارد که عموما در طیف های رنگی از مشکی تا طوسی روشن و زیتونی تیره تا زیتونی روشن (طلایی) دیده می شوند.