علت لوس شدن و بچه ننه شدن بچه ها (دکتر هلاکویی)
نق نق نكن بچه…تربيت كودكان كار دشواري است. پسر بچه‌اي را مجسم كنيد كه وسط يك فروشگاه شلوغ، شروع به پرخاشگري کرده و جسورانه با والدينش جر و بحث مي‌کند. در چنين مواقعي، شايد والديني هم كه خيلي در مورد تربيت فرزندشان به خود اطمينان دارند، مايوس و دلسرد شوند و دنبال روش و كلماتي مناسب بگردند تا كودك را آرام كنند.
مي‌خواهم به شما اطمينان بدهم كه با استفاده از برخي روش‌ها مي‌توانيد در شرايطي كه فرزندتان اين‌طور بدرفتاري مي‌كند، خونسردي خود را حفظ کنيد و روش مناسبي در پيش بگيريد؛ به‌خصوص هنگامي كه با مشکلات تربيتي زير مواجه مي‌شويد. نق نق نكن بچه…
تربيت كودكان كار دشواري است. پسر بچه‌اي را مجسم كنيد كه وسط يك فروشگاه شلوغ، شروع به پرخاشگري کرده و جسورانه با والدينش جر و بحث مي‌کند. در چنين مواقعي، شايد والديني هم كه خيلي در مورد تربيت فرزندشان به خود اطمينان دارند، مايوس و دلسرد شوند و دنبال روش و كلماتي مناسب بگردند تا كودك را آرام كنند.
مي‌خواهم به شما اطمينان بدهم كه با استفاده از برخي روش‌ها مي‌توانيد در شرايطي كه فرزندتان اين‌طور بدرفتاري مي‌كند، خونسردي خود را حفظ کنيد و روش مناسبي در پيش بگيريد؛ به‌خصوص هنگامي كه با مشکلات تربيتي زير مواجه مي‌شويد.
بهانه‌گيري معمولا در بين خردسالان، به خصوص قبل از اينكه بتوانند به خوبي صحبت كنند، رايج است. اين يكي از معدود راه‌هايي است كه بچه‌ها توسط آن مي‌توانند نارضايتي و خشم خود را از آنچه كه نمي‌توانند به دست آورند، ابراز كنند. هر قدر هم كه اين مسئله ناراحت‌كننده باشد، والدين بايد بدانند كه علت بهانه‌گيري كودكشان فقط ديدن عكس‌العمل از جانب آنها نيست (گرچه علت اصلي آن همين است) ولي حتي كودكان دبستاني هم وقتي كه به مقصودشان نمي‌رسند، با بهانه‌گيري، احساسات دروني خود را آشكار مي‌كنند و در نتيجه آرامش مي‌يابند.
لطفا كنار بياييد
1- وقتي كودك خردسال شما شروع به بهانه‌گيري و نق‌نق كرد، از او بخواهيد كه به صورت‌هاي مختلف ابتدا درگوشي، بعد به آهستگي و سپس خيلي بلند و… چيزي را كه مي‌گويد، تكرار كند. اين روش، درست مثل يك بازي، توجه او را جلب کرده و بهانه‌گيري را فراموش خواهد کرد.
2- در مورد كودك دبستاني خود مي‌توانيد از چند روش كلي استفاده كنيد. به محض اينكه شروع به بهانه‌گيري كرد، حرف او را قطع كنيد و به آرامي بگوييد: «داري نق نق و بهانه‌گيري مي‌كني و من گوش نمي‌كنم، پس بهتر است كه با صداي شمرده صحبت كني.»
3- اگر باز هم ادامه داد، دوباره درخواست خود را تكرار كنيد. اگر طريقه گفتار خود را تغيير داد، با بيان جمله‌اي او را تشويق كنيد. مي‌توانيد بگوييد: «وقتي بدون نق نق كردن مي‌گويي كه چه مي‌خواهي، بيشتر دوستت خواهم داشت.»
4- اگر در چنين مواقعي عصباني مي‌شويد، هيجان صداي خود را فرو ببريد و فراموش كنيد كه چه قدر دلتان مي‌خواهد فرياد بزنيد.
5- به خاطر بسپاريد كه با مهار عكس‌العمل خود مي‌توانيد ارتباط بهتري با فرزندتان برقرار كنيد. بعد به او بگوييد كه مي‌دانيد دليل ناراحتي او چيست و از‌اين طريق با او به توافق برسيد. به‌عنوان مثال فرض كنيد چون به فرزندتان اجازه نداده‌ايد كه قبل از ناهار شيريني بخورد، ناراحت شده است پس شيريني را در جايي قرار دهيد كه بتواند آن را ببيند و به او قول دهيد كه بعد از خوردن غذا به او شيريني مي‌دهيد. هنگامي كه فرزندتان واضح و محكم صحبت مي‌كند، گوش دهيد و او راتحسين كنيد. با اين عمل، به او ياد مي‌دهيد كه اگر بدون بهانه‌گيري چيزي بخواهد، زودتر آن را به دست خواهد آورد.
وقتي بهانه‌جويي به پرخاشگري مي‌كشد
بهانه‌جويي گاهي به پرخاشگري منجر مي‌شود، به اين سبب كه والدين احساس مي‌كنند روي رفتار كودك خود و شرايط موجود، كنترل ندارند. خوشبختانه كج‌خلقي‌هاي كودكان با رسيدن به سن مدرسه كاهش مي‌يابد؛ زيرا مي‌توانند راه‌حل‌هاي بهتري در مواجهه با شكست و ناكامي پيدا كنند.
1- روش موثر براي از بين بردن پرخاشگري ناشي از بهانه‌جويي‌هاي پاسخ داده نشده يا رفع نشده، اين است كه آن را از ابتدا مهار كنيد.
2- وقتي كه در مقابل پرخاشگري كودك خود با خشم و عصبانيت عكس‌العمل نشان دهيد، به‌طور غيرمستقيم به او مي‌آموزيد كه عصبانيت وسيله كارسازي براي دست يافتن به اهداف است. در عوض مي‌توانيد بگوييد: «وقتي از گريه كردن دست برداشتي، در مورد آن با هم صحبت مي‌كنيم و راه‌حلي پيدا مي‌کنيم و به اتاق ديگري برويد.»
3- اگر فرزند شما خيلي كوچك است و نمي‌توانيد او را تنها بگذاريد، پيش او بمانيد. اگر به طرف شما آمد، او را بغل كنيد ولي تا وقتي كه آرام نشده، چيزي را كه مي‌خواهد به او ندهيد.
4- خودتان را به كار ديگري مشغول كنيد. مثلا مطالعه كنيد. با اين كار به او مي‌فهمانيد كه تا آرام نشود، نمي‌تواند توجه شما را جلب كند. اغلب پرخاشگري‌هاي بچه‌ها، اگر مخاطب مورد نظر حضور نداشته باشد، زودتر متوقف مي‌شود.
5- در صورتي كه كودك شما در يك مكان عمومي شروع به بدخلقي و پرخاشگري كرد، بدون توجه به نگاه‌هاي مردم، او را به گوشه‌اي خلوت ببريد و منتظر شويد تا آرام شود. به او بگوييد: «اينجا پيش تو مي‌مانم تا وقتي كه آرام شوي و با هم صحبت كنيم.» اگر بعد از سه يا چهار دقيقه باز هم به فرياد و گريه خود ادامه داد، او را برداريد و از آن مكان خارج شويد.
6- البته از ياد نبريد که بهانه‌جويي هميشه به پرخاشگري منجر نمي‌شود و در واقع كودكان به علل مختلفي اين كار را انجام مي‌دهند.
• هنگامي كه كودك شما چيزي مي‌خواهد ولي نمي‌تواند آن را به دست آورد.
• وقتي يادگيري انجام كاري برايش دشوار باشد.
• وقتي كه خسته شده باشد.
پس با اجتناب از عواملي كه ممكن است به بهانه‌گيري و در نهايت پرخاشگري منجر شود، مي‌توانيد از وقوع تنش جلوگيري كنيد.
7- اگر مي‌بينيد كودك خردسالتان مي‌خواهد پازلي را كه خواهر بزرگ‌ترش انجام مي‌دهد بازي كند، يا او را در اين بازي با خواهرش همراه كنيد يا اينكه توجه‌اش را به بازي ديگري كه بيشتر مناسب سن او باشد، جلب كنيد.
