اوقات شرعی 8 اردیبهشت به افق تهران
اوقات شرعی به افق تهران به طور کامل در این کلیپ گفته شده است
اذان واژه ای عربی با مفهوم آگاهی رساندن و اعلام کردن بوده ودر دین اسلام، اذان ندایی باعبارتهای مشخص و دربردارنده تعالیم پایه ای اسلام میباشد. مسلمانان برای اعلام فرا رسیدن وقت نمازهای روزانه اذان میگویند.
درسایت باحساب ، ساعات شرعی شامل اذان صبح و ظهر و مغرب ، زمان طلوع آفتاب و غروب آن و نیمه شب شرعی متناسب با تاریخ امروز و فردا به افق تهران ، مشهد و تمام شهرهای ایران مطابق دستورالعمل دانشگاه تهران (نهاد مسئول تعیین اوقات شرعی در ایران) اعلام میگردد. زمان اذان مساجد و صدا و سیمای ایران نیز برمبنای روش دانشگاه تهران میباشد.
دراین صفحه بصورت پیش فرض اوقات شرعی به افق تهران اعلام میشود. اما امکان نمایش ساعات شرعی و زمان اذان صبح ، ظهر و مغرب به افق مشهد ، اصفهان ، شیراز ، تبریز ، اهواز و سایر شهرهای ایران ازطریق جستجوی نام شهر وجود دارد. همچنین میتوان هریک از شهرهای ایران را بعنوان پیش فرض اعلام اوقات شرعی ذخیره نمود.
بطور کلی تعیین وقت اذان و سایر زمانهای شرعی تابع تاریخ و ساعت محلی و مختصات جغرافیایی (طول و عرض) است. بعنوان نمونه برای محاسبه وقت اذان صبح به افق تهران ، مختصات جغرافیایی نقطه ای درون شهر تهران و تاریخ روز مورد نظر (مثلا امروز یا فردا) درفرمول نجومی مربوطه وارد شده و نتیجه برحسب ساعت و دقیقه اعلام میگردد. برای بدست آوردن طول و عرض جغرافیایی نقاط مختلف شهر تهران ، میتوان ازابزارهای موجود دربخش نقشه تهران یا نقشه ایران استفاده نمود.
صبح صادق و زمان اذان صبح
با اتمام شب و درلحظات اولیه صبح ، دو هاله نور درآسمان مشرق قابل مشاهده اند. اولی صبح کاذب (فجر کاذب) و دیگری صبح صادق (فجر صادق) نامیده میشوند.
صبح کاذب : اولین بار و پس ازپایان شب، نور سفیدی بشکل عمودی بافاصله ازسطح افق ودر سمت مشرق پدیدار میگردد و باگذشت زمان بین میرود. باوقوع این پدیده، اگرچه شب تمام شده ولی هنوز وقت اذان صبح فرا نرسیده است. این پدیده درشهرهایی مانند تهران ، مشهد و سایر شهرهای بزرگ بدلیل وجود نورهای مزاحم بخوبی قابل رویت نیست.
صبح صادق : دقایقی بعد از صبح کاذب اتفاق میافتد و زمانیست که نور سفید متصل به سطح افق با شدت کم طلوع میکند و در افق پراکنده شده و باگذشت زمان شدت نور آن بیشتر میشود. لحظه آغاز صبح صادق دقیقا برابر وقت اذان صبح میباشد. بنابراین وقتی اولین روشنایی خورشید ناشی از صبح صادق پدیدارشد ودر سمت مشرق پخش گردید زمان اذان صبح فرا میرسد. البته بدلیل ضعیف بودن فجر صادق، مشاهده آن نیازمند داشتن افق شرقی کاملا باز و تاریک است و تشخیص وقت اذان صبح به افق تهران و سایر کلانشهرها ازطریق مشاهده مستقیم بسیار مشکل میباشد.
ازنظر نجومی و براساس مشاهدات قبلی، زمان اذان صبح دقیقا درلحظه ای واقع میشودکه خورشید 17 تا 19 درجه زیر افق باشد. دانشگاه تهران ، زاویه 17.7 درجه زیر خط افق رامبنای محاسبه زمان اذان صبح قرار میدهد.
ظهر شرعی و اذان ظهر
درطول روز و بدلیل تغییر مکان خورشید در آسمان ، طول سایه اجسام تغییر میکند. برای مشاهده دقیق تغییرات سایه اجسام از ابزاری بنام شاخص استفاده میگردد. چوب صاف یا میله ای که در زمین هموار بصورت عمودی قرار دارد شاخص نامیده میشود و بکمک آن میتوان زمان ظهر شرعی به افق مربوطه رامشخص نمود.
ظهر شرعی یا وقت اذان ظهر زمانیست که سایه شاخص به کوتاه ترین مقدار خود میرسد و دراین لحظه خورشید ازبالاترین مکان خود درآسمان(وسط آسمان) بسوی مغرب متمایل میگردد. البته دربرخی مناطق و دربعضی روزهای سال ، هنگام ظهر سایه ازبین میرود و آفتاب کاملا عمود میتابد. دراین شرایط زمانیکه مجددا سایه پیدا شد وقت ظهر شرعی و اذان ظهر فرا رسیده است.
دانشگاه تهران ، رسیدن آفتاب (قرص خورشید)به نصف النهار ناظر را ملاک تشخیص زمان اذان ظهر قرار میدهد و بنابراین میتوان نتیجه گرفت وقت اذان ظهر دقیقا وسط فاصله زمانی بین طلوع آفتاب تا غروب آفتاب میباشد. بادرنظر گرفتن این موارد میتوان وقت اذان ظهر به افق تهران ، مشهد و تمام مناطق و شهرهای ایران را مشخص نمود.
اذان مغرب و قرمزی هنگام غروب آفتاب
مطابق نظر مشهور درمیان فقهای شیعه ، وقت اذان مغرب زمانیست که قرمزی هنگام غروب آفتاب در مشرق ازبین برود (ذهاب حمره مشرقیه). بعبارت دیگر هنگامیكه خورشید درحال غروب كردن است ابتدا قرص خورشید در سمت مغرب كاملا پنهان شده و همزمان آسمان مشرق قرمز رنگ میگردد (حمره مشرقیه). هراندازه خورشید درطرف مغرب پایین تر رود قرمزی درطرف مشرق بسوی مغرب حركت میکند. هنگامیكه قرمزی ازبالای سر ناظر رد شد و بسوی مغرب حركت كرد، هنگام اذان مغرب فرا میرسد. بنابراین اذان مغرب بنابر نظر مشهور فقها حدود 15 تا 20 دقیقه پس از غروب آفتاب خواهد بود.
دانشگاه تهران نیز نظر مشهور فقهای شیعه را درتعیین وقت اذان مغرب مبنای محاسبه قرار میدهد. لذا وقت اذان مغرب به افق هر منطقه زمانیست که حمره شرقیه ( قرمزی هنگام غروب آفتاب درمشرق ) بالای سر ناظر برسد و یا ازآن بگذرد و برای این منظور باید مرکز خورشید 4.5 درجه زیر افق باشد.
البته اهل سنت و برخی علمای شیعه، پنهان شدن قرص خورشید درطرف مغرب را جهت تشخیص زمان اذان مغرب کافی میدانند و از بین رفتن قرمزی مشرق (ذهاب حمره مشرقیه) را موردنظر قرار نمیدهند.